نحوه نصب کلید و پریز برق

نصب کلید پریز برق یکی از موارد مهم در برق کشی ساختمان است که به طور معمول پس از نقاشی ساختمان و طراحی آن انجام می شود. در گذشته کلید و پریزهای برق تنوع بسیار کمی داشتند اما امروزه شاهد کلید و پریز های متنوعی هستیم که علاوه بر کارایی خود می‌ توانند در دکوراسیون یک منزل نیز نقش مهمی را ایفا کنند. به طور کلی کلید و پریزهای برق برای قطع و وصل جریان برق استفاده می شوند. این وظیفه با توجه به نوع کلید و پریز به روش های مختلفی انجام می شود.

نحوه نصب کلید و پریز

ساختار کلید و پریزهای برق

کلید و پریزهای برق وسایلی هستند که برای قطع و وصل جریان برق استفاده می شوند. این وسایل مهم انواع مختلفی از نظر کاربرد و طراحی دارند. نصب این وسایل آسان بوده و شما به راحتی می توانید با خواندن این مقاله این کار را انجام دهید. هر کلید و پریز برق از دو بخش مکانیزم و قاب تشکیل می شود. قاب قسمت بیرونی کلید و پریزهاست که شما در دکوراسیون منزل آن را می بینید. قسمت داخلی کلید و پریز را مکانیزم می گویند و وظیفه اتصال بین کلید و پریز و جریان برق منزل را بر عهده دارد. مهم ترین نکته در نحوه نصب کلید و پریز برق مناسب، بخش ایمنی آن است؛ زیرا همه اعضای خانواده به طور مستقیم با کلید و پریزهای برق در ارتباط هستند.

ساختار کلید و پریزهای برق

نگاهی کلی به قیمت و کیفیت های متعدد کلید پریز در بازار

قیمت کلید پریز برق به طور معمول زیاد نیست، اما با توجه به جنس و کیفیت و مدل، قیمت آن ها هم متفاوت شده و برای جنس های باکیفیت تر باید هزینه بیشتری را پرداخت کنید. گاهی اوقات فقط با کپی کردن یک طرح،  کلید و پریزی بی کیفیت و شبیه به برندهای معروف می سازند. بهتر است که کلید و پریزهای خود را از فروشگاه های معتبر خریداری کنید.

انواع کلید و پریز برق

با توجه به کاربردهای مختلف، انواع مختلفی از کلید و پریز های برق تولید می‌ شوند که شما می ‌توانید با توجه به بودجه و سلیقه خود یکی از آن ها را انتخاب کنید.
بهتر است در فضاهای بیرونی منزل که امکان رطوبت وجود دارد از کلید و پریز های ضد آب استفاده کنید.

نمونه ای از کلید و پریز

انواع پریز برق بر اساس کاربرد

کلید و پریزهای برق انواع مختلفی دارند که شما می توانید با توجه به طراحی محیط و کاربرد مورد نظر مناسب ترین کلید و پریز را برای خود انتخاب کنید. این تقسیم بندی بر اساس کاربرد کلید و پریز انجام می شود.

• کلید تک پل 

کلیدهای تک پل فقط یک کلید دارند و یک خروجی جهت قطع و وصل جریان در آن وجود دارد. با استفاده از این کلید فقط می توانید یک سیستم را روشن یا خاموش کنید. 

کلید تک پل

• کلید دو پل

کلید دو پل هم مانند کلید تک پل جریان الکتریکی را قطع و وصل می کند، اما در این نوع کلید دو شاسی برق به صورت مجزا مورد استفاده قرار می‌ گیرد و شما می‌ توانید روشنایی دو محل را با آن کنترل کنید.

نمونه ای از کلید دو پل

• کلید سه پل

کلید سه پل همانند کلیدهای تک پل و دوپل است با این تفاوت که سه شاسی برای قطع و وصل جریان الکتریکی دارد. در منازل ایرانی این کلید کاربرد کمتری دارد؛ زیرا به طور معمول کنترل روشنایی سه نقطه با یک کلید انجام نمی شود.

نمایی از کلید سه پل

• کلید تبدیل

کلیدهای تبدیل از انواع کلیدهایی هستند که به طور مثال در راهرو ساختمان یا اتاق خواب استفاده می شوند. با استفاده از کلید تبدیل شما می توانید در پایین راهرو لامپ را روشن کرده و پس از رسیدن به درب منزل در بالای راهرو لامپ را خاموش نمایید.

• کلید دیمر

برای نصب کلید پریز برق باید با انواع دیگر آن نیز آشنا باشید. یکی دیگر از انواع کلیدها کلید دیمر است که علاوه بر قطع و وصل کردن جریان الکتریکی، مقدار روشنایی را نیز کنترل می کند. به طور معمول از کلید دیمر برای نورپردازی و طراحی نور استفاده می شود. 

کلید دیمر

• کلید صلیبی

از کلید صلیبی برای ارتباط بین چند کلید تبدیل استفاده می شود. به طور مثال وقتی که بخواهیم یک لامپ را از چند نقطه مختلف خاموش و روشن کنیم باید از این کلید استفاده کنیم. 

• پریز تلفن

پریز برق برای ارتباط دستگاه ها و وسایل الکترونیکی با برق ساختمان است. پریز تلفن هم از انواع پریزهاست که در گذشته به صورت دو شاخه تولید می شد؛ اما در عصر جدید این نوع پریز هم به صورت سوکتی تولید می شود. شاید در گذشته با این مسأله برخورد کرده بودید که پریزهای برق و تلفن شبیه به هم بودند و با اتصال تلفن به پریز برق و عبور جریان زیاد از آن تلفن می سوخت. به همین دلیل پریزهای تلفن در عصر جدید به صورت متفاوتی تولید می شوند.

تصویری از پریز تلفن مدرن

• پریز شبکه

پریز شبکه هم از انواع مختلف پریز است که بیشتر در ادارات و شرکت ها کاربرد دارد و از آن برای اتصال کابل شبکه با تجهیزاتی مثل لپ تاپ، مودم و ... استفاده می ‌شود.

نمایی از پریز شبکه

• پریز آنتن

 پریز آنتن هم بیشتر کاربرد ساختمانی دارد و از آن برای ارتباط بین آنتن مرکزی یا ماهواره با گیرنده های منازل استفاده می شود. پریز UPS هم که برق اضطراری ساختمان را تولید می کند. در واقع این پریز برق اضطراری را که توسط سیستم UPS تولید می شود، به جای دوشاخه برق دستگاه و برق اصلی مورد استفاده قرار می دهد.

نمایی از پریز آنتن

انواع کلید و پریز بر اساس ظاهر و امکانات

انواع کلید و پریز را می توان بر اساس ظاهر آن هم تقسیم بندی کرد.

• کلید و پریز کلاسیک

کلید و پریز کلاسیک که برای خانه هایی با دکوراسیون کلاسیک مناسب است و بیشتر به رنگ های کرم و قهوه ای موجود است.

تصویر از کلید و پریز کلاسیک

• کلید پریز لمسی

کلید پریز لمسی از محصولات جدیدی هستند که به جای داشتن کلید با لمس انگشت عمل می کنند. این مدل کلیدها برای خانه های هوشمند استفاده می شود و امکان کنترل از راه دور را  هم دارند. این کلیدها به صورت تک پل تا چهار پل هستند و ظاهر شیکی هم دارند.

کاربرد کلید پریز لمسی

• کلید و پریز برق فتو الکتریک

کلید و پریز برق فتو الکتریک در هنگام تاریک شدن هوا به صورت خودکار لامپ ها را روشن می کند. استفاده از این کلید و پریز رایج نیست و برای کاربردهای خاص از آن استفاده می کنند. این کلید و پریزها سنسورهایی حساس به نور دارند که روشن و خاموش کردن لامپ ها را انجام می دهند. این مدل کلیدها بیشتر در بیرون از خانه استفاده می شود. 

• کلید برق حساس به صدا

کلید برق حساس به صدا بیشتر در داخل خانه استفاده می شود و بدون نیاز به فشردن دکمه می توان لامپ ها را روشن و خاموش کرد.  

• کلید و پریز کارتی

کلید و پریز کارتی معمولا در هتل ها و ادارات استفاده می شود. این مدل کلید و پریزها با قرار دادن یک کارت در دستگاه سنسورهای جریان برق را فعال می کنند. 

نمایی از کلید و پریز کارتی

• کلید و پریز حساس به حرکت

کلید و پریز حساس به حرکت را احتمالا در راهروهای ساختمان دیده باشید. در این مدل کلید با تشخیص حرکت لامپ ها روشن شده و در صورت چند ثانیه ثابت ماندن روشنایی خاموش می شود. این مدل کلید باعث صرفه جویی در  برق در مناطق بزرگ و راهروهای ساختمان می شود. 

• کلید پریز طرح قدیمی هم در منازل قدیمی یا جاهایی که ظاهر و دکوراسیون اهمیتی ندارد استفاده می شود.

تنوع در کلید و پریز 

مراحل نصب کلید پریز برق به چه شکلی می باشد؟

نصب کلید پریز از مراحل مهم در برق کشی ساختمان است؛ زیرا علاوه بر این که وظیفه قطع و وصل جریان برق را بر عهده دارند، افراد به طور مستقیم با آن در ارتباط هستند و باید نکات ایمنی در زمان نصب آن ها کاملا رعایت شود. هم چنین به دلیل نمایان بودن این قطعه الکترونیکی در دکوراسیون منزل باید تمیزی کار هم مد نظر قرار گیرد.

1. برای نصب کلید و پریز برق ابتدا باید کلید و پریز مناسب را خریداری کنید. ابزارهای مناسب می تواند کار شما را آسان کند. 
2. در مرحله دوم نصب کلید پریز برق باید منبع تغذیه و سیم های نول و فاز را تعیین کنید. برای این کار می توانید از فازمتر استفاده کنید. با رعایت نکات ایمنی سر فازمتر را به هر کدام از این سیم ها چسبانده و انتهای فازمتر را با انگشت خود فشار دهید. دقت داشته باشید که سالم بودن فازمتر در این بخش برای ایمنی شما بسیار مهم است. روی هر کدام از سیم ها که چراغ فازمتر روشن شد آن سیم از نوع فاز بوده و سیم دیگر نول است.
3. در مرحله سوم از روش نصب کلید و پریز باید جریان برق را به طور کامل قطع کنید که این مورد برای ایمنی شماست تا از حوادث غیر منتظره مانند برق گرفتگی جلوگیری شود. 
4. در مرحله چهارم باید مکانیزم پریز برق را نصب کنید؛ در واقع پریز شما یک قاب دارد که می‌توانید آن را با پیچ گوشتی باز کنید. سپس در قسمت دیگر سیم های فاز و نول را به ترمینال های مکانیزم متصل کنید. مکانیزم پریز را بعد از این مرحله داخل قوطی مخصوصی که در دیوار برای آن در نظر گرفته شده است قرار داده و پیچ آن را محکم کنید. 
5. در مرحله بعدی باید قسمت رویه کلید و پریز برق را نصب کنید. این قسمت را بر روی مکانیزم قرار داده و فشار دهید تا در جای خود محکم شود. سپس پیچ های روی آن را با پیچ گوشتی محکم کنید.

مراحل نصب کلید و پریز

مراحلی که در نحوه نصب کلید و پریز گفته شد برای کلید های تک پل و پریز هاست. در مواردی مانند کلید دو پل که دو مدار جریان را کنترل می کنند شما با چهار ترمینال و دو جفت سیم فاز و نول در ارتباط هستید. برای تست این مراحل نیز باید جریان برق را وصل کنید. برای تست نصب صحیح کلید؛ روشن شدن لامپ ها کافیست. ولی برای پریز یک وسیله برقی ساده مانند سه راهی برق را به آن متصل کنید.

ابزار مورد استفاده برای نصب کلید پریز

برای نصب کلید پریز برق شما نیاز به ابزار و تجهیزات مناسب دارید. از تجهیزات مورد نیاز برای نصب کلید پریز برق می توان به ابزارهایی مانند سیم چین، پیچ گوشتی و نوار چسب برق اشاره کرد. هم چنین اگر تجهیزاتی مانند ولت متر نیز داشته باشید می تواند باعث سادگی کار شما شود. 
فازمتر از تجهیزات مهم در نصب کلید پریز است. شما باید بتوانید سیم های فاز و نول را از هم تشخیص دهید. تجهیزات دیگری مانند قاب هم از قبل در دیوار تعبیه شده اند. 

تشخیص سیم فاز و نول

هنگام نصب کلید پریز به چه نکات ایمنی باید توجه کرد ؟

به طور کلی بهتر است که قبل از نصب کلید پریز ساختمان نقشه سیم کشی برق ساختمان را داشته باشیم.  

• نصب کلید پریز برق در مناطق مرطوب مانند حمام یا قسمت هایی از حیاط که در معرض بارش باران است بسیار خطرناک است.
• هرگز با دست خیس و مرطوب به کلید و پریز برق دست نزنید. قاب پریز هم برای جریان برق رسانا است و احتمال برق گرفتگی وجود دارد. 
• اگر کلید و پریزی معیوب باشد باید آن را به سرعت تعویض کنید.
• بهتر است که وسایل برقی زیادی را به یک پریز متصل نکنیم. در واقع برای استفاده از وسایل برقی در منزل آن ها را بین پریزهای مختلف تقسیم کنید.
• بهتر است که کلید و پریز برق به صورت جداگانه نصب شوند؛ یعنی مدار تغذیه پریزها نسبت به مدار تغذیه کلیدها با هم متفاوت باشند. 
• اگر در زمینه برقکاری اطلاعی ندارید بهتر است که از برقکار حرفه ای کمک بگیرید؛ زیرا بروز حادثه در زمینه برق می تواند مشکلات جبران ناپذیری را برای شما ایجاد کند.
• در هنگام نصب کلید پریز برق باید دقت کنید که کاملا در جای خود محکم شده و لق نخورند.
• برای ایمنی کودکان می توانید از درپوش برای پریزهای برق استفاده کنید. 
• جریان و ولتاژ الکتریکی قابل تحمل توسط پریزها محدود است، پس همزمان تعداد زیادی وسیله برقی را به یک پریز متصل نکنید. به این مورد خط برق می گویند؛ در واقع باید در هنگام برق کشی دقت کنید که تعداد زیادی پریز در یک خط برق قرار نگیرند. 
• کلیدهای روشنایی بهتر است در کنار درب های ورودی قرار گیرید. آیفون به طور معمول در کنار درب ورودی ساختمان قرار دارد.

ویژگی های  نصب کلید و پریز

هنگام نصب پریزهای برقی چه نکته های مهمی حائز اهمیت است؟

• برای نصب پریز باید از قطع بودن برق مطمئن شوید. قطع کردن برق به طور معمول توسط فیوزها انجام می شود. با استفاده از فازمتر می توانید از قطع شدن برق اطمینان حاصل کنید. حتما این کار را با دست خشک انجام دهید. 
• بهتر است در هنگام انجام این کار لباس های شما نارسانا باشند و از لباس های با دکمه فلزی استفاده نکنید. 
• به هیچ عنوان با دست خود به سیم های لخت دست نزنید. اگر ساختمان شما جعبه فیوز دارد باید تک به تک فیوزها را قطع کنید و با فازمتر از قطع شدن جریان برق پریز مربوطه مطمئن شوید.
• برای نصب پریز برق باید به تعداد وسایل برقی و محل قرار گیری آن ها توجه کنید. به طور مثال یخچال و فریزر و ماشین لباسشویی و ظرفشویی جایگاه ثابتی دارند که باید طبق آن ها مکان قرارگیری پریز مشخص شود. 
• تعداد پریزهایی که بالای کابینت برای وسایلی مانند مایکروفر، کتری برقی و .... تعبیه می شوند هم ثابت است. پریز این وسایل باید از گاز و سینک فاصله داشته باشد. 
• در نقاط دیگر خانه باید کلید و پریزهای برق در ارتفاعی قرار گیرند که از دسترس کودکان دور باشد. در محیطی مانند حمام به دلیل ایمنی نباید پریز برقی تعبیه شود.
• در سالن منزل حداقل دو مکان برای قرارگیری تلویزیون باید در نظر گرفته شود و پریزها در ارتفاع مناسب آنجا قرار بگیرد. چند پریز باید برای وسایلی مانند شارژر تلفن همراه و لپ تاپ در نظر گرفته می شود.. 
• در کنار آینه های بزرگ باید پریزهایی برای وسایلی مانند سشوار تعبیه شود. 
• استفاده مردم از وسایل برقی هر روز رو به افزایش است و در منازل باید پریزهای بیشتر و روشنایی بهینه در جهت صرفه جویی در برق در نظر گرفته شود.

کلید برق محافظ دار

نکات ایمنی تکمیلی در نصب کلید پریز

• در نصب کلید پریز برق باید دقت کنید که در هنگام باز شدن درب ها این موارد پشت درب قرار نگیرند.
• کلید و پریز باید حداقل چهل سانتی متر از بخاری و شوفاژ فاصله داشته باشند. 
• به طور معمول در آشپزخانه حداقل شش پریز برق برای وسایل مختلف در نظر گرفته می شود. 
• اگر حمام شما بزرگ است می توانید با فاصله حداقل چهل سانتی متر از روشویی، یک پریز جهت کاربرد وسایلی مانند سشوار و ریش تراش در نظر بگیرید و برای آن از درپوش هم استفاده کنید.
• به طور معمول در هر اتاق هم حداقل دو پریز قرار می گیرد. 

انواع مختلف کلید و پریز

ارتفاع استاندارد نصب پریزهای برق در نقاط مختلف ساختمان به چه صورتی می باشد؟

 به طور کلی نصب کلید پریز در مکان های متفاوت استانداردهای مخصوص به خود را دارد که رعایت نکردن آن ها می ‌تواند باعث مشکلات مختلفی مانند برق گرفتگی و یا اتصال برق در ساختمان شود. پس قبل از این که بخواهید نصب کلید پریز برق را انجام دهید باید با استانداردهای نصب آن آشنا باشید.
برای نصب کلید پریز باید ارتفاع مناسب از سطح زمین در مکان های خاص را در نظر بگیرید. 

1. ارتفاع مناسب نصب کلید پریز برق ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر بالاتر از سطح زمین است. 
2. هم چنین باید کلید و پریز برق را بین ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر با فاصله از چهارچوب ‌های درب نصب کنید.
3. اگر لوله آب یا گاز در مسیر نصب کلید پریز بود، باید کلید و پریز برق حداقل بیست سانتی متر از آن ها فاصله داشته باشد. 

این موارد استانداردهای کلی سطح ساختمان بود؛ اما در آشپزخانه و برای وسایل خاص که به طور دائم در مکانی ثابت هستند استاندارد نصب کلید پریز برق متفاوت است.

• برای نصب کلید پریز یخچال و فریزر باید حداقل ۱۱۰ تا ۱۲۰ سانتی متر از کف زمین فاصله داشته باشد.
• برای ماشین لباسشویی پریز باید حدود ۷۰ تا ۸۰ سانتی متر از سطح زمین فاصله داشته باشد. این فاصله با توجه به ارتفاع این وسایل برقی رعایت شده است. 
• برای نصب گوشی آیفون باید ارتفاع ۱۳۰ تا ۱۵۰ سانتی متری از سطح زمین رعایت شود. 
• کلیدهای کولر گازی و آبی هم در ارتفاع ۱۳۰ سانتی متر از سطح زمین قرار می گیرند.
• برای نصب کلید پریز مربوط به آشپزخانه هم باید حداقل ۱۱۰ تا ۱۲۰ سانتی متر از سطح زمین ارتفاع داشته باشد.  این ارتفاع باعث می شود که کلید و پریز ها بالاتر از سطح کابینت قرار بگیرند و شما بتوانید به راحتی وسایل برقی مورد نیاز خود را بر روی کابینت قرار داده و از آن ها استفاده کنید. 

مدلی دیگر از کلید دوپل

نتیجه گیری

ما در این مقاله کلید و پریزهای مختلف را به شما معرفی کردیم. نصب کلید پریز برق از آخرین مراحل برق کشی ساختمان است. این کار نیاز به امنیت و ظرافت زیادی دارد. امنیت به این دلیل که افراد به طور مستقیم با آن سر و کار دارند و ظرافت هم به دلیل در دید بودن کلید و پریز در دکوراسیون ساختمان مهم است. عدم رعایت ایمنی در نصب کلید پریز برق می تواند باعث خسارات جانی و مالی شود.
در ابتدا با تحقیق در مورد روش نصب کلید و پریز ابزارها و تجهیزات مهم را تهیه کنید. با رعایت نکات ایمنی و داشتن نقشه برق کشی ساختمان اقدام به نصب کلید پریز برق کنید. اگر در زمینه برق تجربه ای ندارید بهتر است از یک برقکار حرفه ای کمک بگیرید. برقکاری علمی رو به پیشرفت است و تکنیک های آن با گذشته تفاوت زیادی دارد. در قدیم ارتفاع پریزها پایین تر و تعداد آن ها کمتر بوده است. با وابستگی زیاد زندگی های امروزی به وسایل برقی طراحی مکان های صحیح و به اندازه پریزهای برق اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
نصب کلید پریز هم در دنیای امروز ترندهای مخصوص به خود را دارد. به طور مثال با توجه به رونق گرفتن آشپزخانه های جزیره، استفاده از پریزهای مخفی بر روی اپن آشپزخانه هم متداول شده است. حتی در ادارات و محیط های کار هم به دلیل جلوگیری از نامرتب بودن سیم ها در زیر میزها، پریزهای مخفی بر روی میزهای کار تعبیه می شود تا مرتبی و شیک بودن را به فضا ببخشد. پس قبل از بررسی نقشه نصب کلید پریز برق در اینترنت جستجو کرده و موارد مهم را یادداشت و جمع بندی کنید. بهترین زمان خرید پریزهای توکار، در هنگام خرید کابینت و میز است تا بتوانند مکان آن ها را از قبل تعبیه کنند.